Nhiều năm nghiên cứu về dinh dưỡng cho trẻ nhỏ ở khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, bà Susan Kevork đã có chia sẻ hữu ích với bà mẹ Việt trong việc hình thành thói quen tốt cho trẻ từ nhỏ để có nền tảng thể lực và trí tuệ tốt.

Bà Susan Kevork, chuyên gia dinh dưỡng cấp cao, tập đoàn Nestlé

Những thói quen nào mẹ nên lưu ý để xây dựng và bồi đắp cho con từ nhỏ, thưa chuyên gia?

Có 5 thói quen (*) bạn xây dựng cho trẻ từ nhỏ gồm:

• Thói quen ăn bữa ăn gia đình thường xuyên

• Ăn thực phẩm đa dạng, giàu dinh dưỡng

• Ăn theo khẩu phần dinh dưỡng khuyến nghị (quản lý khẩu phần)

• Lựa chọn nước uống tốt cho sức khỏe thay cho các loại đồ uống có đường

• Dành thời gian vận động hằng ngày

Vì sao phải hình thành thói quen tốt cho trẻ từ nhỏ?

Hơn 2 tỷ người - hơn 30% dân số thế giới - bị thiếu hụt những vitamin và khoáng chất cần thiết như sắt, vitamin A, i-ốt và kẽm. Ít nhất, một nửa số trẻ em trên toàn thế giới từ 6 tháng đến 5 tuổi bị thiếu hụt một hoặc nhiều vi chất dinh dưỡng.

Đặc biệt, phụ nữ độ tuổi sinh đẻ, phụ nữ có thai và đang cho con bú, trẻ em trong 2 năm đầu đời, người bị ốm và người già là những người dễ bị ảnh hưởng bởi sự thiếu hụt vi chất dinh dưỡng. Nếu không hình thành thói quen tốt cho trẻ thì một trong hậu quả xấu là thiếu hụt vi chất dinh dưỡng dẫn đến suy giảm trí tuệ, sức khỏe kém, năng suất làm việc thấp và thậm chí là tử vong (WHO).

Theo chuyên gia, việc xây dựng thói quen tốt có vai trò như thế nào đối với thể chất, tính cách và sự phát triển của trẻ?

Ở các quốc gia phát triển, đối tượng trẻ nhỏ luôn được ưu tiên quan tâm nhiều nhất vì đây là thế hệ tương lai quyết định sự phát triển của đất nước. Việc xây dựng thói quen tốt cho trẻ từ nhỏ rất quan trọng vì sẽ định hình tính cách và thái độ của trẻ khi lớn lên. Ngoài ra, trẻ nhỏ cũng như một tờ giấy trắng, là đối tượng dễ dàng uốn nắn nhất. Trẻ được xây dựng và rèn luyện thói quen tốt từ nhỏ sẽ có một tương lai khỏe mạnh về thể chất lẫn tinh thần.

Bữa ăn gia đình vốn là truyền thống của người Việt nhưng xã hội hiện đại bận rộn cộng thêm thiết bị điện tử làm phiền, bí quyết nào để có bữa ăn ấm áp cùng nhau, thưa chuyên gia?

Từ nhỏ, tôi đã được ăn bữa cơm đầm ấm cùng gia đình. Hiện, gia đình nhỏ của tôi cũng duy trì thói quen đó và không xem TV, không sử dụng smartphone và các thiết bị điện tử khác khi ăn. Khi trẻ nhỏ, cha mẹ là hình mẫu và giúp con hình thành thói quen tốt từ năm tháng đầu đời. Vậy bạn hãy đặt ra quy tắc và cùng vun đắp cho bữa ăn gia đình là khoảng thời gian sum vầy, vui vẻ và hạnh phúc bên nhau.

Quy tắc cơ bản là tìm kiếm nhiều màu sắc cho bữa ăn!

Với trẻ nhỏ, yếu tố dinh dưỡng chiếm vai trò quan trọng nhưng không phải mẹ nào cũng có kiến thức đặc biệt về khẩu phần dinh dưỡng, vậy chuyên gia có cách nào để mẹ chăm con đúng và đủ chất?

Mọi người nên ăn nhiều bữa trong một ngày. Lựa chọn thực phẩm từ 4 nhóm thực phẩm: Protein (cá, cua, tôm hoặc thịt bò hoặc thịt gà), tinh bột (gạo hoặc mỳ), rau xanh, trái cây và thực phẩm từ sữa. Quy tắc cơ bản là tìm kiếm nhiều màu sắc cho bữa ăn! Một mẹo khác là chia đĩa thức ăn thành 3 với ¼ là thực phẩm protein, ¼ là tinh bột như gạo và ½ với 3 loại thực vật có màu khác nhau.

Để giữ lại các chất dinh dưỡng trong rau, bạn tốt nhất không nên luộc rau mà là hấp hoặc xào nhanh, hạn chế chiên rán, không sử dụng quá nhiều muối và nếu có sử dụng hãy dùng muối i ốt.

Theo chuyên gia, làm thế nào để bổ sung đầy đủ và cân bằng dinh dưỡng cho trẻ?

Để có một bữa ăn đa dạng, đầy đủ tất cả thực phẩm cũng như hàm lượng dinh dưỡng là điều rất khó. Vì vậy, bạn có thể bổ sung bằng các sản phẩm thực phẩm và đồ uống có bổ sung vi chất dinh dưỡng. Vì những loại thực phẩm này đã được chuyên gia dinh dưỡng nghiên cứu và phát triển, giúp tăng cường, bổ sung dưỡng chất quan trọng cho sự phát triển tinh thần và thể chất. Đặc biệt, bạn cần chú ý cung cấp một chế độ ăn giàu chất dinh dưỡng như sữa và ngũ cốc sẽ có lợi cho trẻ dành cho trẻ sau 6 tháng tuổi tới 3 năm đầu đời - giai đoạn này rất quan trọng cho sự phát triển.

Không phải mẹ nào chăm con cũng có kiến thức để cân đo đong đếm đủ dinh dưỡng cho con mỗi ngày. Vậy bí quyết trẻ ăn đủ dinh dưỡng mỗi ngày là gì thưa chuyên gia?

Khi chọn thực phẩm, bạn nên tập luyện đọc nhãn của thực phẩm đó. Nestlé hiện có 2.000 chuyên gia trên toàn cầu để nghiên cứu, bổ sung dinh dưỡng vào sản phẩm. Tập đoàn còn giới thiệu GDA (Guideline Daily Amount) là nhãn dinh dưỡng trên bao bì sản phẩm nhằm giúp người tiêu dùng biết một đơn vị sản phẩm sử dụng đáp ứng bao nhiêu % các chất trong một ngày. Biểu tượng GDA giúp bạn nắm được thông tin rõ ràng và nhanh hơn để đưa ra lựa chọn sáng suốt khi mua thực phẩm đóng gói trong siêu thị. Theo đó, đọc nhãn sản phẩm, bạn sẽ biết bao nhiêu có bao nhiêu năng lượng, đường, natri, chất béo và chất béo bão hòa và sự đóng góp của chúng vào bữa ăn hằng ngày. Nhờ đó, các bà mẹ có thể cân đo đong đếm lượng dinh dưỡng cung cấp cho trẻ và gia đình.